TDK Sözlük Anlamı:
- Kavaf (isim): Ucuz, özenmeden ve bayağı cins ayakkabı, kemer, cüzdan yapan veya satan esnaf. Kavaf, geçmişte deri ürünleri, özellikle de ayakkabı, kemer ve cüzdan gibi malzemelerin ticaretiyle uğraşan kişilerdi. Ancak ürettikleri ürünler genellikle lüks değil, daha çok sıradan ve yaygın kullanıma uygun olanlardı.
- "Debbağlar gibi her kuşluk zamanında kavaf şeyhinin de dükkânı önünde bir dua yapılması âdetti." (Baha Sait). Burada, kavaf esnafının toplumsal ve dini hayattaki yerini anlatan bir örnek görülmektedir.
Kavaflık Ne Demek?
Kavaflık, kavafların yaptığı iş anlamına gelir, yani ucuz, özenilmemiş deri ürünleri yapan veya satan bir zanaat olarak tanımlanabilir. Kavaflık, zanaat ve ticaretin birleştiği bir alandır. Kavaflar, genellikle ayakkabı, kemer, cüzdan gibi deri eşyalar üretir veya satarlar, ancak bu ürünler yüksek kalite veya lüks olmayıp, daha çok günlük kullanıma uygun ve ucuz ürünlerdir.
Örnek Kullanım Alanları:
Tarihsel Bağlamda: Osmanlı döneminde kavaflar, genellikle halkın ihtiyaçlarını karşılayan ve pazar yerlerinde dükkanları olan esnaf sınıfını temsil ederdi. Bu zanaatkarlar, ayakkabı ve diğer deri ürünleri üretir ya da satarlardı.
- "Eski İstanbul sokaklarında kavaf dükkanları, ayakkabı ve kemerlerle doluydu.": Bu cümlede, tarihsel olarak kavafların şehrin önemli bir esnaf grubunu oluşturduğu anlatılmaktadır.
Günümüzde Kullanımı: Günümüzde "kavaf" kelimesi çok sık kullanılmamakta, daha çok tarihsel ve edebi metinlerde karşımıza çıkmaktadır. Zamanla zanaat yapısının değişmesi ve modern ticaretin gelişmesiyle birlikte kavaflık mesleği de ortadan kalkmıştır.
- "Dedem, eski zamanlarda bir kavaf dükkânında çalışırmış.": Kavaflığın geçmiş dönemlerde önemli bir meslek olduğunu anlatan bir örnek.
Kavaflığın Önemi:
Zanaat ve Esnaflık: Kavaflık, tarihte önemli bir zanaat ve ticaret alanıydı. Deri işleme ve bu deriden gündelik yaşamda kullanılan eşyalar yapma sanatını içeriyordu. Ucuz ve basit malzemelerle halka yönelik üretim yapan kavaflar, toplumun geniş kesimlerine hitap eden esnaf sınıfındandı.
Toplumsal Hayatta Yeri: Kavaflar, Osmanlı ve eski dönemlerde lonca sistemine dâhil esnaf grupları arasındaydı. Her esnafın bir loncaya bağlı olduğu bu sistemde, kavafların da kendi içlerinde bir düzeni ve hiyerarşisi vardı. Kavaflık, düşük gelirli insanların temel ihtiyaçlarını karşılayan ürünler sunması nedeniyle önemliydi.