Esad Rejiminin Çöküşü: Yeni Bir Dönem Başlıyor
Suriye’de 61 yıldır süren Esad (Baas) rejimi, 2024 yılında sona erdi. Beşar Esad’ın başkanlık döneminin çöküşü, ülkenin kaderini değiştirirken, Suriye halkı için yeni bir başlangıç anlamına geliyor. Ancak, yıllarca süren savaş, ekonomik kriz ve göç dalgasının ardından ülkeyi zor bir yeniden inşa süreci bekliyor.
Aile Hâkimiyetinin Temelleri
Baas Partisi, 1963 yılında askeri bir darbe ile Suriye’de yönetimi ele geçirdi. 1970 yılında ise Hafız Esad, Baas içindeki bir darbeyle iktidara yükselerek, devlet başkanı oldu. Bu süreçte Esad ailesi, ülkeyi neredeyse kişisel bir mülk gibi yönetmeye başladı.
Beşar Esad, 2000 yılında babasının ölümünden sonra 34 yaşında devlet başkanı oldu. Başlangıçta reform vaatleriyle umut vadetse de kısa sürede baskıcı bir yönetime geçti. Halkın özgürlük talepleri, şiddetle bastırıldı ve ülkede geniş çaplı protestolar başladı.
İç Savaş ve Rejimin Çöküşü
2011 yılında Arap Baharı’nın etkisiyle başlayan halk protestoları, Esad rejimi tarafından sert bir şekilde bastırıldı. Gösteriler kısa sürede iç savaşa dönüştü. Rejim, İran, Rusya ve Çin gibi müttefiklerin desteğiyle ayakta kalmaya çalıştı ancak bu destek bile 2024 yılında rejimin çöküşünü engelleyemedi.
Muhalif güçler, yoğun saldırılarla birçok stratejik bölgeyi ele geçirdi. 27 Kasım 2024’te, halkın Şam’da sokaklara dökülmesiyle rejim kuvvetleri geri çekilmeye başladı. Sonunda, muhalifler başkentte kontrolü ele aldı ve Esad rejimi resmen sona erdi.
Beşar Esad Kimdir?
11 Eylül 1965’te Şam’da doğan Beşar Esad, eğitimine Şam Üniversitesi’nde tıp okuyarak başladı. Göz doktoru olarak çalışmaya başlayan Esad, ağabeyi Basil’in ani ölümü sonrası liderlik için hazırlanmaya başladı. Babasının ölümünün ardından genç yaşta devlet başkanı oldu.
Başkanlığının ilk döneminde reform vaatleriyle halkın desteğini kazansa da zamanla otoriter bir rejim uyguladı. İç savaş, ekonomik kriz ve uluslararası yaptırımlar, Esad’ın yönetimini zayıflattı.
Suriye Halkı İçin Umut ve Belirsizlik
Esad rejiminin çöküşüyle birlikte Suriye, büyük bir değişim sürecine girdi. Ülkenin harap olmuş şehirleri, göçmen krizleri ve çökmüş ekonomisi, yeniden inşa için uluslararası desteği gerektiriyor. Bu süreçte Suriye halkı, barış ve özgürlük umutlarını diri tutuyor.
