Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), kayyum uygulamalarına dair dikkat çekici bir rapor yayımladı. "İktidarın Kayyum Müdahalesi: Yerel Seçimlerde Demokrasi ve Anayasa Yönelik Tehditler" başlıklı rapor, CHP Genel Başkan Yardımcısı Gül Çiftci tarafından kamuoyuna sunuldu. Raporda, 8 yıl içinde 154 kayyum ataması yapıldığı ve bu süreçte 11 milyondan fazla seçmenin etkilendiği vurgulandı. Kayyum uygulamasının anayasal düzenle çeliştiğine dikkat çekilen rapor, yerel yönetimlerin bağımsızlığını korumaya yönelik öneriler sundu.
Diyarbakır ve Van İlk Sırada
2016 yılında 674 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile başlayan kayyum atamaları, özellikle Diyarbakır ve Van gibi illerde yoğunlaştı. Raporda, Diyarbakır’a 26, Van’a ise 23 kez kayyum atandığı bilgisi paylaşıldı. Kayyum atamalarının, yerel halkın seçme ve seçilme hakkını zedelediği ifade edilerek, mevcut anayasanın 2, 5, 123 ve 127. maddelerine aykırı olduğu belirtildi.
Esenyurt ve Anayasa Vurgusu
Rapor, tutuklanan Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer’in yerine kayyum atanması sürecine de yer verdi. İstanbul Vali Yardımcısı Can Aksoy’un kayyum olarak atanmasının ardından, belediye meclis üyelerinin görevlerinin memurlara devredildiği belirtildi. Raporda, bu durumun halkın iradesine ipotek koyduğu ve demokratik işleyişi sekteye uğrattığı vurgulandı.
Uluslararası Eleştiriler ve Çözüm Önerileri
Raporda, Avrupa Konseyi ve Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kuruluşların kayyum uygulamasına dair eleştirilerine yer verildi. Ayrıca, 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nda yapılması gereken değişiklikler ve kayyum uygulamasının sonlandırılmasına yönelik 6 maddelik bir çözüm metni sunuldu.
CHP'nin raporunda, kayyum uygulamalarının sona erdirilmesi ve yerel yönetimlerin bağımsızlığını koruması gerektiği ifade edildi. Ayrıca, hakkında kesin hüküm bulunmayan belediye başkanlarının görevlerine iade edilmesi ve anayasa çerçevesinde yeni düzenlemeler yapılması gerektiği vurgulandı.